غزوه احد در تاريخ ۱۵ شوال[1] سال سوم هجري به وقوع پيوست. در اين غزوه، حمزه به دست وحشي بن حرب، به شهادت رسيد.[2] طبق روايتي، دختر حارث با وعده آزادي وحشي، از او خواست به انتقام پدرش كه در غزوه بدر كشته شده بود، محمد(ص)، حمزه يا علي(ع) را بكشد.[3] بنا بر روايت ديگر، جبير بن مطعم در برابر گرفتن انتقام عمويش، طُعَيمة بن عَدي كه در بدر كشته شده بود، به وحشي وعده آزادي داد[4]. اما گفته شده است كه انگيزه هِند دختر عُتبه و همسر ابوسفيان، براي انتقام گرفتن به دليل كشته شدن پدر، برادر و عمويش در جنگ بدر، بيشتر از جبير يا دختر حارث بود. طبق برخي نقل‌ها، از ابتدا هند با وعده مال، وحشي را به اين كار ترغيب كرد.[5]
به روايتي، هند براي خوردن جگر حمزه نذر كرده بود.[6] وحشي ابتدا قول كشتن علي(ع) را داد، اما در ميدان، حمزه را به شهادت رساند و جگر او را نزد هند برد. طبق نقلي هنگامي كه هند خواست مقداري از جگر حضرت را بخورد، خداوند به خاطر مصالحي از جمله اين كه خون و گوشت حضرت حمزه با كافري آميخته نشود، جگر را در دهان هند سفت كرد و او نتوانست آن را بخورد. سپس كنار بدن حمزه آمد و بدن ايشان را مُثْله كرد ... .

* تصوير فوق مزار شهداي جنگ احد را نشان مي دهد.

پي نوشت:

[1] طبري، تاريخ الطبري، ۱۳۸۷ق،‌ ج۲، ص۵۳۴.
[2] ابن سعد، الطبقات الكبري، ۱۴۱۰ق، ج۳، ص۱۰.
[3] واقدي، المغازي، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۲۸۵.
[4] ابن هشام، السيرة النبوية، قسم ۲، ص۷۰ـ۷۲.
[5] بلاذري، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۲۸۶ـ۲۸۷.
[6] ابن سعد، الطبقات الكبري، ۱۴۱۰ق، ج۳، ص۱۲.

 ميرزا محمد تقي سپهر، ناسخ التواريخ ، ج 1، ص 365. منتهي الامال، ج1.