اين سخن  كه امام حسين(ع) حجّ خود را نيمه تمام گذاشت، سخن نادرستي است؛ زيرا امام(ع) در روز هشتم ذي حجه «يوم الترويه» از مكّه خارج شد. در حالي‏كه اعمال حجّ - كه با احرام در مكّه و وقوف در عرفات شروع مي‏شود - از شب نهم ذي حجه آغاز مي‏شود. بنابراين، امام(ع) اصولاً وارد اعمال حج نشده بود، تا آن را نيمه تمام گذارد.
آنچه لازم است اينكه هر كس وارد حرم مي شود بايد مُحرِم شود و  بعد به شرط انجام اعمال عمره مي تواند از احرام خارج شود. و قطعا امام (ع) در مدت حضور چند ماهه خود در مكه عمره را انجام داده بودند. و حتي شايد بارها و بارها از احرام خارج شده و مجددا محرم شده و عمره ديگري انجام داده باشند.

و اين مطلب در منابع روايي به صورت مكرر بيان شده است:
«كان توجه الحسين (ع) من مكة إلى العراق في يوم خروج مسلم بالكوفة و هو يوم التروية بعد مقامه بمكة بقية شعبان و شهر رمضان و شوالا و ذا القعدة و ثمان ليال خلون من ذي الحجة سنة ستين؛[1] امام حسين عليه السّلام در روز خروج مسلم كه روز ترويه بود از مكه معظمه‏ متوجه عراق گرديد. امام حسين(ع) بقيه ماه شعبان، ماه رمضان، ماه شوال، ماه ذىالقعده و هشت شب از ماه ذى الحجه سنه- 60- هجرى را در مكه مكرمه اقامت كرد.»

امام صادق (ع) : «وَ الْمُعْتَمِرَ إِذَا فَرَغَ مِنْهَا ذَهَبَ حَيْثُ شَاءَ وَ قَدِ اعْتَمَرَ الْحُسَيْنُ بْنُ عَلِيٍّ ع فِي ذِي الْحِجَّةِ ثُمَّ رَاحَ يَوْمَ التَّرْوِيَةِ إِلَى الْعِرَاقِ وَ النَّاسُ يَرُوحُونَ إِلَى مِنًى وَ لَا بَأْسَ بِالْعُمْرَةِ فِي ذِي الْحِجَّةِ لِمَنْ لَا يُرِيدُ الْحَج‏؛[2] شخصى كه عمره بجا مياورد هر گاه از عمره فراغت حاصل كند هر جا كه بخواهد ميتواند برود. زيرا امام حسين عليه السلام در ماه ذى الحجه عمره بجاى آورد و در روز ترويه متوجه عراق شد در صورتى كه مردم متوجه منا شده بودند. عمره در ماه ذى حجه براى كسى كه قصد حج را ندارد مانعى نخواهد داشت.»

«وَ رَوَى مَعْمَرُ بْنُ الْمُثَنَّى فِي مَقْتَلِ الْحُسَيْنِ ع فَقَالَ مَا هَذَا لَفْظُهُ فَلَمَّا كَانَ يَوْمُ التَّرْوِيَةِ قَدِمَ عُمَرُ بْنُ سَعْدِ بْنِ أَبِي وَقَّاصٍ إِلَى مَكَّةَ فِي جُنْدٍكَثِيفٍ قَدْ أَمَرَهُ يَزِيدُ أَنْ يُنَاجِزَ الْحُسَيْنَ الْقِتَالَ إِنْ هُوَ نَاجَزَهُ أَوْ يُقَاتِلَهُ إِنْ قَدَرَ عَلَيْهِ. فَخَرَجَ الْحُسَيْنُ ع يَوْمَ التَّرْوِيَة؛[3] معمّر بن مثنّى در مقتل الحسين روايت كرده است چون روز ترويه ‏شد عمر بن سعد بن ابى وقّاص  با قشون زيادى بمكّه وارد شد و از طرف يزيد مأموريّت داشت كه اگر حسين مبارزه جنگى آغاز كند متقابلا با حسين مبارزه كند و اگر نيرو بقدر كافى داشته باشد خود او جنگ را آغاز نمايد. پس حسين عليه السلام روز ترو يه از مكّه بيرون شد»
از اين رو، امام با انجام عمره، مي توانستند از احرام خارج شو ند و ايشان اصلا حج تمتع را شروع نكرده بودند، تا آن را نيمه كاره رها كنند.
آنچه صحيح است و بايد بيان نمود، اين است كه امام (ع) براي حفظ حرمت حرم، و جلوگيري از ترور ايشان در مكه، به تمتع نپرداختند. و حفظ حرمت حرم، مهم تر از انجام تمتع بود.

منابع:

[1]. بحار الأنوار ج‏44، ص36.
[2]. الكافي، ج‏4، ص535.
[3]. (اللهوف على قتلى الطفوف  ص 63.