تعقيبات بعد از نماز چيست و چه فوائدي دارد؟
خداوند متعال در قرآن مي فرمايد:« فاذا قضيتم الصلوة فاذكروا الله قياما و قعودا وعلي جنوبكم»[1]؛« و هنگامي كه نماز را به پايان رسانيديد، خدا را ياد كنيد در حال ايستادن و نشستن و به هنگامي كه به پهلو خوابيده ايد»
تعقيبات نماز به مجموعه ادعيه، اذكاري گفته مي شود انسان بعد از نمازهاي يوميه به جا مي آورد و بهترين و موثرترين اين ادعيه و اذكار همان هايي است كه از سوي معصومين براي ما نقل گرديده و نيايشها كه به عنوان تعقيب نماز قرائت مي شود در دو بخش تعقيبات مشترك ( يعني براي تماي نمازهاي يوميه ) و تعقيبات ويژه براي هر نماز از زبان معصومين عليهم السلام روايت گرديده است.
در خصوص فوائد و آثار نيز بايد گفت: تعقيبات نماز داراي آثار دنيوي و اخروي فراواني مي باشد كه به سه مورد آن اكتفا مي نمائيم.
الف –استجابت دعا
امام صادق - عليه السلام – فرموده اند:«إِنَّ اللَّهَ فَرَضَ الصَّلَوَاتِ فِي أَحَبِّ الْأَوْقَاتِ فَاسْأَلُوا حَوَائِجَكُمْ عَقِيبَ فَرَائِضِكُمْ»[2]؛« به درستي كه خداوند نمازهاي واجب را در محبوبترين اوقات واجب كرد، پس حاجات خود را بعد از نمازهايتان بخواهيد.»
ب – زياد شدن روزي
امام صادق عليه السلام فرمودند:« التَّعْقِيبُ أَبْلَغُ فِي طَلَبِ الرِّزْقِ مِنَ الضَّرْبِ فِي الْبِلَاد»[3]؛« دعاي پس از نماز براي جلب رزق از پيمودن شهرها مؤ ثرتر است.»
ج – بخشش گناهان و افزايش درجات
رسول خدا صل الله عليه و آله فرمودند:« مَنْ جَلَسَ فِي مُصَلَّاهُ ثَابِتاً رِجْلَهُ وَكَّلَ اللَّهُ بِهِ مَلَكاً فَقَالَ لَهُ ازْدَدْ شَرَفاً تُكْتَبُ لَكَ الْحَسَنَاتُ وَ تُمْحَى عَنْكَ السَّيِّئَاتُ وَ تُبْنَى لَكَ الدَّرَجَاتُ حَتَّى تَنْصَرِفَ»[4]؛« كسي كه درجايگاه نمازش بنشيند، و به ذكر خداي تعالي و به تعقيبات بپردازد خداوند فرشته اي را بر او ماءمور و موكل مي گرداند كه به وي مي گويد: اي نمازگزاري كه مشغول به دعا هستي، به شرف و كرامت و فضيلت خود بيفزا (يعني بيشتر و زيادتر دعا كن ) كه از براي تو حسنات ثبت مي گردد و سيئات و بدي هايت محو و نابود مي شود و درجات براي تو افزون مي گردد و اين گفتگو ادامه دارد تا وقتي كه او از دعا و تعقيباتش فارغ شود» پي نوشت :
[1] - نساء (4)، آيه 103
[2] - وسائل الشيعة، ج6، ص 431
[3] - تهذيب الأحكام، ج2، ص 104
[4] - بحارالأنوار، ج82، ص 323
كتاب پرسش ها و پاسخ هاي نماز، سيد حسن موسوي (مركز تخصصي نماز)