يكي از اموري كه در تداوم زندگي مشترك نقش حساسي دارد، شناخت‌ها، تفاهم‌ها و برخوردهاي متقابل در «دوران نامزدي» است. اگر با اين دوران، با ظرافت و ماهرانه برخورد شود و به وظايف مخصوص آن عمل شود، مي‌تواند در بالندگي و پرباري و استحكام دوران‌هاي بعدي، تأثيرعميقي داشته باشد.
سخن عاميانه‌اي بين مردم هست كه مي‌گويد: «يك روز دوران نامزدي، بهتر از يك سال دوران بعد از عروسي است» اين سخن، هر چند مبالغه آميز است، اما حقيقت مهمي را بيان مي‌كند؛ واقعاً دوران نامزدي از جهاتي مهم‌تر و شيرين‌تر و پُر بارتر و لذت بخش‌تر و سازنده‌تر از دوران پس از عروسي است و مي‌توان در اين دوران، شالوده و پايه‌هاي زندگي آينده را بنا نهاد. منظور ما از «دوران نامزدي»، فاصله بين عقد و عروسي است. يعني عقد صورت گرفته باشد و يا اگر طرفين براي عقد دائم آمادگي ندارند و مي‌خواهند در فرصت و مناسبتي خاص و با برپايي جشن، عقد كنند، مي‌توانند عقد موقت بخوانند تا زمان عقد دائم فرا رسد. عقد موقت، قانون و شرايط مخصوصي دارد كه بايد رعايت شود و يكي از شرايط آن اين است كه حتماً بايد با اجازه پدر دختر باشد (مانند عقد دائم).
وظايف دختر و پسر در دوران نامزدي:
۱- افزايش شناخت نسبت به يكديگر، براي تفاهم بيشتر
هر چند دختر و پسر، در مرحله گزينش، بايد شناخت كافي نسبت به هم پيدا كرده باشند اما علاوه بر آن شناخت، بايد در دوران نامزدي، آشنايي ملموس‌تر، محسوس‌تر و بيشتري از يكديگر پيدا كنند و با روحيات و اخلاق و ديدگاه‌هاي هم بيشتر آشنا شوند. در حقيقت، اين آشنايي و شناخت در دوران نامزدي، تكميل كننده شناخت مرحله گزينشي است، آن گاه در پرتو اين آشنايي نزديك و كامل، خود را براي تفاهم و سازگاري در زندگي مشترك، آماده مي‌كنند. آن شناخت، براي«انتخاب» بود و اين شناخت، براي «تفاهم و سازگاري».
۲- اصلاح و تربيت يكديگر
اگر كسي صفت و خصوصيتي را در نامزدش مشاهده كند كه مورد پسندش نباشد و بخواهد آن را برطرف و يا اصلاح كند، يا صفت و حالتي را در او ايجاد كند، بهترين دوران براي اين «اصلاح، تغيير و تربيت»، دوران نامزدي است. چون هنوز روابطشان عادي نشده و نسبت به هم احترام و محبت خاصي قائلند. در نتيجه پذيرش آن‌ها از همديگر بيشتر است و زمينه تحول و تغيير و اصلاح، مساعدتر است. (اما نبايد از ياد برد كه نمي‌توان فردي را كه سال‌ها به شيوه و عادت خاصي خو گرفته، اساساً و به طور كلي تغيير داد و متحول كرد؛ بنابراين، منظور اصلاح و تغيير در اصول بنيادين فرد نيست و بايد فرد را با آن اصول بنيادي كه در وجود وي نهادينه شده، پذيرفت)
۳- افزايش محبت پس از توافق براي ازدواج
از شرط‌هاي اصلي سعادت در زندگي زناشويي، «محبت» است. دوران نامزدي، بهترين فرصت براي افزايش و تحكيم محبت است. رفتار و گفتار و تمام اعمال نامزدها، در افزايش محبت و يا كاهش آن، مؤثر است. بنابراين، دختر و پسر بايد كاملاً مواظب اعمال خود باشند و از هر عمل پسنديده‌اي كه باعث افزايش محبت مي‌شود، كوتاهي نكنند و از كارهايي كه موجب دلسردي و كاهش محبت مي‌شود، اجتناب كنند.
۴- بها دادن به احساسات و عواطف يكديگر
نامزدها بايد مواظب عواطف و احساسات يكديگر باشند و به آن بها و جواب مناسب دهند. بعضي از نامزدها، به عواطف و احساسات لطيف نامزدشان، بهاي لازم را نمي‌دهند و به او «بي‌اعتنايي» مي‌كنند و خيال مي‌كنند اين كارشان باعث عزيزتر شدنشان مي‌شود! حال آنكه كاملاً برعكس است و چنين رفتاري باعث جريحه دار شدن عواطف نامزدشان مي‌شود و در نتيجه كينه او را به دل مي‌گيرد و ممكن است لطمه‌هاي سنگيني به زندگي‌شان بزند.
خاطرات دوران نامزدي – معمولاً – تا آخر عمر در ذهن مي‌ماند و در زندگي آينده تأثير دارد (چه خاطرات شيرين و چه تلخ).
بنابراين، رفتار نامزدها بايد كاملاً حساب شده باشد و از اعمالي كه به غرور و شخصيت يكديگر لطمه مي‌زند، اجتناب گردد. بي‌اعتنايي و سرسنگيني و تكبر در مقابل نامزد، لطمه‌هاي سنگيني به عواطف و شخصيت او مي‌زند. متأسفانه فراوان مشاهده مي‌شود كه پسران جوان از بي‌اعتنايي و سرسنگيني نامزدشان گله و درد دل دارند و مثلاً مي‌گويند :«هديه‌اي براي نامزدم گرفتم و با هزار اميد و آرزو به ديدارش رفتم، اما او بي‌اعتنايي و بي‌احترامي كرد و مرا تحويل نگرفت و با دلي شكسته از منزلشان بيرون آمدم...» دختران متدين و با عفت بدانند كه اين كارها، لازمه تدين و عفت نيست، بلكه حرام است.
معنا ندارد كه دختر، در مقابل نامزدش كه به او محرم است و در حقيقت شوهر اوست، خود را مخفي كند و به او بي‌اعتنايي نمايد! بله، اين را قبول داريم كه دختران عفيف و با حيا در اوايل دوران نامزدي، خجالت مي‌كشند و نمي‌توانند با نامزدشان رفتاري خيلي صميمي و محبت آميز داشته باشند؛ پسران هم بايد رعايت حال آنان را بكنند؛ اما اين حالت و خجالت بايد به زودي برطرف گردد و رابطه آن‌ها صميمي و پر محبت، و در عين حال همراه با احترام متقابل باشد.
۵- هديه دادن
«هديه» در جلب دل‌ها و افزايش محبت‌ها، نقش عجيبي دارد. بر نامزدها لازم است كه از اين نكته زيبا و مهم غفلت نكنند. لازم نيست كه هديه، گران قيمت باشد، بلكه لازم است زيبا و مورد علاقه طرف باشد و مهم‌تر آنكه «با ظرافت داده شود!». هديه دادن، ظرافت و سليقه خاصي را مي‌طلبد!
اين هم فراموش نشود كه هديه دادن بايد از دو طرف باشد، نه اين كه فقط پسر به دختر هديه بدهد.
۶- نامه نگاري‌هاي محبت آميز
نوشتن نامه‌هاي پر محبت و با صفا، تأثير نكويي در افزايش محبت و استحكام رابطه بين نامزدها دارد. حتي اگر دو نامزد به هم نزديك باشند و هميشه يكديگر را ببينند، باز هم نوشتن نامه تأثير خود را دارد.
همسراني هستند كه پس از گذشت سال‌ها از زمان ازدواجشان، هنوز نامه‌هاي دوران نامزدي را نگه داشته و بازخواني مي‌كنند و برايشان خاطره انگيز و لذت بخش است!
۷- ملاقات‌هاي صميمانه
دو نامزد بايد در اين دوران شيرين و فراموش نشدني، ديدارهاي دوستانه داشته باشند. اين ملاقات‌ها، اميد و شور و علاقه را درهر دو طرف تقويت مي‌كند. اين كار نه تنها خلاف عفت نيست، بلكه باعث تقويت عفت در هر دو مي‌شود. در اين ملاقات‌ها، با يكديگر صحبت‌هاي محبت آميز داشته باشند و به هم عشق و علاقه و محبت نشان دهند و درباره زندگي آينده‌شان گفت و گو كنند؛ به هم دل گرمي و اميد بدهند و باهم به گردش و تفريح و مسافرت بروند.
منبع:
خانواده اسلامي؛ وابسته به مجمع جهاني اهل بيت (عليهم السلام).