از بسيارى از آيات قرآن مجيد استفاده مى شود: وسائل آمرزش و بخشودگى گناه متعدد است كه آنها را مى توان در پنج موضوع خلاصه كرد:

1 ـ توبه و بازگشت به سوى خدا كه توأم با پشيمانى از گناهان گذشته و تصميم بر اجتناب از گناه در آينده و جبران عملى اعمال بد به وسيله اعمال نيك بوده باشد (آياتى كه بر اين معنى دلالت دارد فراوان است) از جمله آيه: وَ هُوَ الَّذِى يَقْبَلُ التَّوْبَةَ عَنْ عِبادِهِ وَ يَعْفُوا عَنِ السَّيِّئاتِ: «او است كه توبه را از بندگان خود مى پذيرد و گناهان را مى بخشد».(1)
2 ـ كارهاى نيك فوق العاده اى كه سبب آمرزش اعمال زشت مى گردد، چنان كه مى فرمايد: اِنَّ الْحَسَناتِ يُذْهِبْنَ السَّيِّئاتِ: «كارهاى نيك آثار پاره اى از گناهان را از بين مى برد».(2)
3 ـ شفاعت كه شرح آن در جلد اول تفسير «نمونه»، ذيل آيه 48 سوره «بقره» آمده است.
4 ـ پرهيز از گناهان «كبيره» كه موجب بخشش گناهان «صغيره» مى گردد، همان طور كه شرح آن در ذيل آيه 31 سوره «نساء» آمده است.
5 ـ عفو الهى كه شامل افرادى مى شود كه شايستگى آن را دارند، همان طور كه در آيه 48 سوره «نساء» بيان شده است.مجدداً يادآورى مى كنيم: عفو الهى مشروط به مشيت او است، و به اين ترتيب، عمومى و بدون قيد و شرط نيست، و مشيت و اراده او تنها در مورد افرادى است كه شايستگى خود را عملاً به نوعى اثبات كرده اند، و از اينجا روشن مى شود: چرا شرك قابل عفو نيست; زيرا مشرك ارتباط خود را از خداوند بكلى بريده است و مرتكب كارى شده كه بر خلاف اساس تمام اديان و نواميس آفرينش است.

منبع:
1. شورى، آيه 25.

2 ـ هود، آيه 114.
تفسير نمونه، جلد 3، صفحه 524.