چگونه روزه كه سپري در برابر آتش است، آسيب مي بيند

جهت عضويت در كانال "مقلدين مراجع تقليد" كليك كنيد
پيامبر اكرم(صلّي الله عليه وآله وسلّم) فرمود:
1. «الصوم جنّة من النّار»[1]؛ روزه سپري در برابر آتش (دوزخ) است.
2. «الصيام جنة ما لم يخرقها». قيل: و بم يخرقها؟ قال: «بكذبٍ أو غيبةٍ»[2]؛ روزه سپر است تا زماني كه صدمه نديده باشد. گفته شد: با چه اموري آسيب مي بيند؟ پيامبر(ص) فرمود: با كذب و غيبت.
«جُنّت» و سپر بودن روزه با گناه، صدمه مي بيند، زيرا گناه به مثابه تير شيطان است، همانطور كه درباره نگاه به نامحرم دارد: «النظر سهمٌ من سهام ابليس»[3] و اگر روزهدار گناه كرد معلوم ميشود سپر آسيب ديده است.
روايت دوم با بيان نوراني ديگر رسول اكرم(ص) در اينباره هماهنگ است كه فرمود: «الصّائم في عبادةٍ وإن كان علي فراشه، مالم يغتب مسلماً»[4]؛ روزه دار در عبادت است؛ اگر چه در رختخواب باشد، تا زماني كه غيبت مسلماني را نكرده باشد.
توضيح اينكه روزه عبادتي ممتد و به هم پيوسته است و در آن عزم و اراده مستمر لازم است، ازاين رو نيّت قطع يا قاطع - با تفاوتي كه با هم دارند[*] - به آن زيان ميزنند. بنابراين همه حالات انسان روزهدار عبادت است. برخلاف عبادتي مانند حج كه در آن عزم بر «عملِ مستمر» لازم است؛ نه اينكه خود عزم و اراده مستمر باشد به طوري كه قطع نيت در يك لحظه يا قصد قاطع به آن آسيب برساند. به همين خاطر حاجي يا عمره گزار اگر هنگام انجام اعمال بخوابد عبادتي انجام نداده است، مگر اينكه تفضّلاً به او پاداش بدهند، و اگر گفته شده «النائم بمكة كالمتهجد في البلدان»[5]؛ (خواب در مكه، به مثابه تهجد و شب زنده داري در شهرهاي ديگر است.) براي آن است كه حضور در مكّه از آن جهت كه حَرَم خداست فضيلتي دارد؛ نه چون حاضر در آن قصد حج دارد.
روزه، مفطراتي صوري دارد و مفطراتي معنوي. روزههاي مصطلح را ده چيز باطل ميكند كه معروف است(خوردن و آشاميدن، دروغ بستن به خدا و پيامبر و جانشينان ايشان، رساندن غبار غليظ به حلق، فرو بردن تمام سر در آب، استمناء، جماع، اماله و قي كردن)؛ اما روزهاي كه سپر آتش و موجب ورود به بهشت است و بوي دهان را از مُشك خوشبوتر ميسازد، ممكن است با غيبت از مسلماني رخت بربندد.[6]
پي نوشت: ----------
[*] نيت قطع: يعني روزه دار در اثناي روز از نيت روزه گرفتن برگردد به طوري كه قصد ادامهي روزه نداشته باشد.
نيت قاطع: يعني روزه دار تصميم بگيرد كاري را كه موجب باطل شدن روزه است صورت دهد و هنوز آن را انجام نداده است.
[1] الكافي، ج4، ص62.
[2] الدر المنثور، ج 1، ص438.
[3] الكافي، ج5، ص559.
[4] همان، ج4، ص64.
[5] وسائل الشيعه، ج13، ص231.
[6] تسنيم، ج 9، ص 306.
كاربر گرامي، با توجه به احتمال تغيير در نظرات و فتاواي مراجع عظام، جهت اطلاع از آخرين فتوا با دفتر مرجع تقليد خود تماس بگيريد. با تشكر