چند تن از فرزندان حضرت زينب(س) در كربلا حضور داشتند
در منابع كهن تاريخي نام دو و بر اساس برخي گزارش ها نام سه تن از فرزندان حضرت زينب سلام الله عليها ذكر شده است كه در واقعه كربلا حضور داشته و ايشان را همراهي كرده و در ركاب دايي بزرگوارشان اباعبدالله الحسين(ع) به شهادت رسيدند.
در منابع تاريخي درباره زمان شهادت آنان آمده است: حضرت زينب سلام الله عليها پس از شهادت علي اكبر(ع) آنان را آماده نبرد و جان فشاني در راه حق نمود. بر اين اساس بايد آنان را جزء اولين شهداي بني‌هاشم معرفي نمود. درباره نحوه شهادت هر يك از آنان مي توان به اين مطالب اشاره نمود:
1- عَوْن بن عبداللّه بن‌جعفر[1] او سومين شهيد از بني هاشم، بود.[2]
عَوْن بن‌عبداللّه به ميدان رفت و چنين رجز مي خواند: إن تنكروني فأنا ابن‌جعفر شهيد صدق في الجنان أزهر يطير فيها بجناح أخضر كفي بهذا شرفاً في المحشر
اگر مرا نمي شناسيد من پسر جعفر [طيار] هستم. آن شهيد راستين كه در بهشت، نوراني است و با بال‌هاي سبز پرواز مي كند و همين شرافت براي روز محشر كافي است.
او سه سواره و هيجده پياده را از دشمنان كشت و خود به دست عبداللّه بن‌قُطْنَة (قُطْبَة) طائي كشته شد.[3]
2- محمّد بن‌عبداللّه بن‌جعفر
پس از عون برادرش محمّد بن‌عبداللّه بن‌جعفر به ميدان رفت در حالي كه چنين رجز مي خواند: نَشكُوا اِلَي اللَّهِ مِنَ الْعُدْوانِ فِعالَ قَوْمٍ فِي الرَّدي عمْيانِ قَدْ تَرَكوُا مَعالِمَ القُرْآنِ و أَظْهَروا الْكُفْرَ مَعَ الطُّغْيانِ
«از ستمگري و كردار دشمناني كه با كوري به فرومايگي افتاده اند به خداوند شكايت مي كنيم، اينان نشانه هاي قرآن را رها كرده و كفر و سركشي را آشكار ساخته اند».
وي سخت جنگيد تا به شهادت رسيد.[4] ابن‌شهرآشوب مي نويسد: او ده نفر از دشمنان را از پاي در آورد.[5] او سرانجام به دست عامر بن نَهْشَل تِيْمي به شهادت رسيد.[6]
3- شهادت عبيداللّه بن‌عبداللّه بن‌جعفر
برخي نويسندگان متقدم تاريخي همچون ابوالفرج اصفهاني[7] و ابن‌شهراشوب[8] عبيداللّه بن‌عبداللّه بن‌جعفر را جزء شهداي كربلا ذكر كرده اند، كه به دست بِشْر بن‌حُويطر قانصي كشته شد.
پي نوشت:
[1] . منظور جعفر طيّار، برادر اميرمومنان علي بن ابي طالب عليه السلام است.
[2] ـ طبري، تاريخ الامم والملوك، ج5، ص447؛ بَلاذُري، انساب الاشراف، ج3، ص406؛ شيخ مفيد، الارشاد، ج2، ص107.
[3] ـ . ابن‌شهراشوب، مناقب آل ابي طالب، ج 4، ص 115؛ طبري،تاريخ الامم والملوك، ج5، ص447؛ بَلاذُري، انساب الاشراف، ج3، ص406 .
[4] ـ خوارزمي، پيشين، ج2، ص26.
[5] ـ ابن‌شهراشوب، پيشين، ج4، ص115.
[6] ـ طبري، پيشين، ج5، ص447؛ بَلاذُري، انساب الاشراف، ج3، ص406؛ شيخ مفيد، الارشاد، ج2، ص107.
[7] ـ ابوالفرج اصفهاني، مقاتل الطالبيين، ص 61.
[8] ـ ابن‌شهراشوب، مناقب آل‌ابي‌طالب، ج4، ص115.