منظور از آثار وضعى گناه چيست؟

گناه داراى آثار وضعى است يعنى بسيارى از گناهان مكافاتى در اين جهان دارند. به تعبير ديگر يكى از حكمت هاى الهى در نظام آفرينش اين است كه نظام هستى نسبت به كردارهاى انسان بى تفاوت نيست و در برابر نيك و بد اعمال آدمى واكنش مناسب نشان مى دهد.
قرآن مجيد مى فرمايد: «وَ لَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرى آمَنُوا وَ اتَّقَوْا لَفَتَحْنا عَلَيْهِمْ بَرَكاتٍ مِنَ السَّماءِ وَ الْأَرْضِ»؛ «اگر اهل شهرها و آبادى ها، ايمان مى آوردند و تقوا پيشه مى كردند، بركت هاى آسمان و زمين را بر آنها مى گشوديم». [1]
بنابراين در نظام علت و معلول كنش هاى نيك و بد آدمى در تعيين نيك بختي و نگون سازى انسان در همين دنيا نيز مؤثر است و بازگشت نتايج اعمال انسان به وى، اختصاص به سراى آخرت ندارد.
يكى از پيامدهاى گناه، پوچ شدن اعمال نيك است. در قرآن كريم 16 بار سخن از «حبط اعمال» به ميان آمده و از مجموع آنها استفاده مى شود كه گناهان بزرگى؛ چون: كفر، شرك، تكذيب آيه هاى الهى، انكار معاد و... موجب از بين بردن اعمال نيك مى شود. براى نمونه، تكبر و سركشى ابليس از فرمان الهى درباره سجده كردن آدم، موجب پوچى شش هزار سال عبادتش شد.[2]
در روايات به برخى از آثار وضعى و دنيوى گناهان اشاره شده:
1. قساوت قلب ( كلينى، اصول كافى، ج 2، ص 271)
2. سلب نعمت،(همان، ص 273)
3. به اجابت نرسيدن دعا(. همان، ص 271 ؛ علامه مجلسى، بحارالانوار، ج 73، ص 329)
4. الحاد و انكار (بحارالانوار، ج 73، ص 360)
5. قطع روزى،(اصول كافى، ج 2، ص 271)
6. محروميت از نماز شب،(همان)
7. ناامنى از حوادث (همان، ص 269)
8. قطع باران،
9. فقر عمومى،
10. كوتاهى عمر،
11. اندوه.
پي نوشت:
[1] اعراف/96
[2] نهج البلاغه، خطبه 192
گناه و توبه، گروه مولف، گروه مولف