شخصى (براى اينكه بعد از فوتش ورثه خود را از إرث محروم كند و يا اينكه براى خود در قيامت حسناتى بجا آورده باشد) مبلغى را در زمان حياتش به من مى ‏داد (و گاهى هم مى‏ گرفت) و مى ‏گفت من اين پول را به تو مى ‏بخشم به دو شرط:
1- هر موقع اين پول را خواستم، به خودم برگردانى.
2- بعد از فوتم اين پول را به يكى از دو نفر (كه تعيين كرده بود) بدهى، و آنان مخيّرند هر طور كه صلاح دانستند خرج كنند.
آخرين دفعه به اتّفاق رفتيم در بانكى كه حساب جارى داشت، كلّيّه موجودى خود را از حساب جارى در همان بانك به حساب پس اندازى به نام‏ من ريخت، و از آن تاريخ اين پول قانونا و عرفا در اختيار من قرار گرفت و از اختيار خودش بيرون آمد، دو روز قبل از فوتش مبلغى از آن پول را براى حجّى كه خريده بود خواست كه من از بانگ گرفتم و به او دادم، بقيّه پول در بانك موجود است و من هيچگونه تصرّفى در آن نكرده ‏ام. اكنون كه اين شخص فوت كرده است تكليف من چيست؟
1
اگر پول را به اشخاص مورد نظر بدهم آيا مديون ورثه او نيستم و از ورثه حقّى ضايع نمى‏ شود؟ و اگر اشخاصى كه پول را بايد به آنان بدهم از گرفتن پول خوددارى كنند (كما اينكه يكى از آنان كه از ائمّه جماعت است و با سوابق كامل و آشنائى كه از أخلاق و رفتار خانواده متوفّى دارد پول را نپذيرفت، و گفت من مرد اين ميدان نيستم) در اين صورت تكليف من چيست؟ و آيا اين بخشش با كيفيّت ياد شده شرعى است؟

ج‏واب:
در فرض مرقوم اگر قصد جدّى بخشش نداشته پول به ورثه مى ‏رسد، و در مورد وصيّت در زائد بر ثلث موكول به إجازه ورثه است.

2
چون وصيتنامه از نوع وصيتنامه ‏هاى چاپى است و متوفّى در مورد اين عبارت: "ثلث مال خود را تعيين كرد" چيزى از ثلث تعيين نكرده و جلو آن خط كشيده، آيا مى ‏شود ثلث اين پول را به نيابت از او خرج كرد يا نه؟
در خاتمه بعضى از روحانيون عقيده دارند كه چون پول را به حساب شما ريخته و در قبض شماست، بخشش درست نيست در صورتى كه اين پول در اختيار من است؟

ج‏واب:
ثلث را بايد بدهيد به كسانى كه تعيين كرده تا با نظر خود در خيرات براى ميّت صرف كنند.

3
در مورد خمس و زكات چون در مسأله جاهل بوده و حساب سال نداشته است (ولى در امور خيريّه و كارهاى خير و نذورات تا حدّ توان شركت داشته) ورثه مرحوم از محضر آن مرجع عاليقدر تقاضاى گذشت و طلب مغفرت را درباره اين كوتاهى از طرف متوفّى دارند؟
ج‏
ورثه بايد تمام بدهى مالى او را از تركه او (پيش از عمل به وصيّت و تقسيم إرث) اداء نمايند، و براى آمرزش مرحوم اميدوار به عفو و غفران خداوند متعال باشند.
پي نوشت:
امام خمينى(ره)، استفتائات، ج ‌3، احكام ارث، س 91