ماجراي حديث منزلت كه يكي از فضايل حضرت علي (ع)به شمارميرود چيست؟
يكي از افتخارات امام (ع) اين است كه در تمام نبردها ملازم پيامبر (ص) و پرچمدار وي بود، جز در غزوهي تبوك كه به فرمان پيامبر در مدينه باقي ماند. زيرا پيامبر به خوبي آگاه بود كه منافقان تصميم گرفتهاند پس از خروج آن حضرت از مدينه شورش كنند. از اين رو، به حضرت علي (ع) فرمود: تو سرپرست اهل بيت و خويشاوندان من و گروه مهاجر هستي و براي اين كار جز من و تو كسي شايستگي ندارد.
اقامت امير مؤمنان (ع) نقشهي منافقان را نقش بر آب كرد. لذا به فكر افتادند نقشهي ديگري طرح كنند تا حضرت علي (ع) نيز مدينه را ترك گويد. از اين رو شايع كردند كه روابط پيامبر و حضرت علي به تيرگي گراييده است و حضرت علي به جهت دوري راه و شدت گرما از جهاد در راه خدا سرباز زده است.
هنوز پيامبر (ص) چندان از مدينه دور نشده بود كه اين شايعه در مدينه انتشار يافت. امام (ع) براي پاسخ به تهمت آنان به حضور پيامبر (ص) رسيد و جريان را با آن حضرت در ميان نهاد. پيامبر (ص) با ذكر جملهي تاريخي خود كه سعد وقاص آرزو داشت اي كاش دربارهي او گفته ميشد آن حضرت را تسلي داد و فرمود:
«اما ترضي ان تكون مني بمنزله هارون من موسي الا انه لا نبي بعدي؟»
آيا راضي نيستي كه نسبت به من، همچون هارون نسبت به موسي باشي؟ جز اينكه پس از من پيامبري نيست.[1]
اين حديث كه در اصطلاح دانشمندان به آن «حديث المنزله» ميگويند تمام مناصبي كه هارون داشت براي حضرت علي (ع) ثابت كرده جز نبوت كه باب آن براي ابد بسته شده است.
جهت مطالعه و كسب اطلاعات بيشتر، ر.ك: فروغ ولايت آيت الله سبحاني، چ3، 1373ش، ص117-118
[1] . كتاب جمل من انساب الأشراف، أحمد بن يحيى بن جابر البلاذرى (م 279)، تحقيق سهيل زكار و رياض زركلى، بيروت، دار الفكر، ط الأولى، 1417ق، ج2، ص94؛ تاريخ الأمم و الملوك ، أبو جعفر محمد بن جرير الطبري (م 310)، تحقيق محمد أبو الفضل ابراهيم ، بيروت، دار التراث ، ط الثانية، 1387، ج3، ص104؛ الاستيعاب فى معرفة الأصحاب، أبو عمر يوسف بن عبد الله بن محمد بن عبد البر (م 463)، تحقيق على محمد البجاوى، بيروت، دار الجيل، ط الأولى، 1412ق، ج3، ص1097.