بايد توجّه داشت كه انسان ها داراي دو بعد فردي و اجتماعي اند، اسلام به عنوان يك آيين جامع و كامل براي تمام ابعاد زندگاني بشر، برنامه ها و دستورات سعادت بخشي را ارائه داده است، كه به طور طبيعي تكامل و تقرب انسان ها به مقامات عالي و در نهايت خداي سبحان در پرتو عمل و در بستر آن دستورات و آموزه ها متجلّي و متحقق خواهد شد. شايد بر همين اساس باشد كه شارع مقدس به انسان ها دستور داده است كه نمازهاي واجب را به جماعت كه مظهر شكوه، صفا، همدلي، وحدت و تفاهم است بخوانند، زيرا حضور در جماعات جنبه هاي اجتماعي انسان را اشباع، مسئوليّت هاي اجتماعي و نظارت همگاني را تضمين كرده و سرانجام يك جامعه بالنده و آرام و سالم مي سازد.

امّا در خصوص جماعت خواندن نمازهاي مستحبي از منظر شيعه، نكته ذيل قابل طرح مي باشد:

 در فقه شيعه بر اساس آن چه كه از پيامبر و اهل بيت (عليهم السّلام) دستور داده شده، نماز باران به لحاظ اين كه داراي جنبه هاي اجتماعي، همگاني و عمومي است از ديگر نمازهاي نافله استثناء شده و به جماعت خوانده مي شود، امّا ساير نمازهاي مستحبي و نوافل و به خصوص نماز شب چون بيش تر براي تربيت، سازندگي، تهذيب و اصلاح فرد - كه البته مقدمه براي اصلاح جامعه است - در نظر گرفته شده است، به طور فرادا و پنهاني خوانده مي شود و لذا پيامبر مكرم اسلام(ص) فرموده است: «صلاتها الرجل تطوعا حيث لايراه الناس يعدل صلاته علي اعين الناس خمسا و عشرين؛ نماز مستحبي كه در مكان دور از ديد مردم خوانده شود از نظر ثواب و ارزش معنوي معادل با بيست و پنج نماز است كه در معرض ديد مردم به جا آورده شود.»[1]


پي نوشت :
[1] - نهج الفصاحة مجموعه كلمات قصار حضرت رسول (ص)، ص 545
[2] - اين نماز به نماز تراويح معروف است.[3] - الكافي، ج‏8، ص 62
كتاب پرسش ها و پاسخ هاي نماز، سيد حسن موسوي (مركز تخصصي نماز)