سينه زني، نوعي مراسم سنتي عزاداري براي سيد الشهدا عليه‌السلام و ديگر ائمه مظلوم است. اين مراسم معمولا همراه نوحه‌خواني با آهنگي خاص مي‌باشد.[1] اصل اين سنت بويژه در ميان عرب‌ها رواج داشته است آن‌ها به هنگام وارد شدن مصيبت، دستها را به صورت ضربدري -به گونه اي كه كف دست‌ها به طرف صورت باشد- روي هم قرار داده و به نشانه عزا به سينه مي‌زدند (كاري كه هم اكنون نيز در ميان زنان عرب بسيار رواج دارد). سينه زني به مرور زمان به صورت موجود در آمده كه با انتخاب نوحه‌هاي سنگين، حركات دست بر سينه مي‌خورد.[2]
اين گونه نوحه‌گري ابتدا به صورت فردي بوده اما به مرور زمان به صورت گروهي و دستجات سوگواري در آمده است. همچنين رواج و توسعه اين عمل و دستجات آن مربوط به همان قرون اوليه هجري در دولت آل‌بويه بوده و در زمان صفويه گسترش يافت و در عصر قاجاريه بر تجملات اين مراسم افزوده شد.[3]
لازم به ذكر است كه بهترين راه براي زنده نگاه داشتن هر فاجعه‌اي از جمله فاجعه حماسي كربلا، كارهاي عملي مي‌باشد. اين كارهاي عملي وقتي با هنرنمايي همراه باشند تاثير عميق‌تري از خود بر جاي خواهند گذاشت .سينه زني يكي از اين كارهاي عملي همراه با هنرنمايي است و به همين دليل مورد استقبال همه قرار گرفت. بر سر و بر صورت و يا اعضاي ديگر زدن هم تاثير دارد ولي مانند سينه زني طبيعي و خود جوش نيست.
در حقيقت سينه زني، نوعي عكس العمل عاطفي است. (انسان به هنگام اوج هيجان، حزن و اندوه كارهايي را به صورت عكس العمل از خود بروز مي‌دهد كه منشا عاطفي دارد. مثلا به هنگام شادي به ناگاه فرياد سر مي‌دهد يا دست (كَف)مي‌زند. به همين صورت به هنگام عزا نيز گاه شيون كرده دست بر روي دست مي‌زند يا به سر، صورت و يا سينه خود مي‌كوبد). برخي زنان حاضر در صحراي كربلا پس از مشاهده آن فجايع، با زدن بر سينه خود به عزاداري پرداختند. مي‌توان چنين حدس زد كه: با به حركت در آمدن كاروان اسراي كربلا و اقامه عزا از سوي آنان در شهرها و اقامتگاه هاي بين راه و همراهي برخي از مردم با آنان اين روش به مرور زمان به صورت يك سنت و شيوه در عزاداري امام حسين عليه‌السلام در آمده باشد.
در نهايات شايان ذكر است حدود سينه زني توسط مراجع تقليد معين و مشخص مي‌گردد. ولي قاعده كلي آن اين است:
1- بايد خردمندانه باشد.
2- نسبت به موضوع مورد نظر اهانت به حساب نيايد.

پي نوشت: ---------------------
[1] . جواد محدثي، فرهنگ عاشورا، قم، نشر معروف، 1385، چاپ هشتم،‌ ص256.
[2] . ر.ك: جواد محدثي، فرهنگ عاشورا، ‌ ص256-257.
[3] . حسن مشحون، موسيقي مذهبي ايران، سازمان جشن و هنر، 1350ش، ص26.