در تاريخ اديان الهى حتى يك مورد را نمى توان يافت كه از پيمان شكنى مؤ منان راستين ، به ويـژهاوليـاى الهـى در آن سـخـن رفـتـه بـاشـد و يكى از ويژگى هاى بايسته رهبران دينى ، وفاى به پيمان است. در برابر، رهبران كفر، بى هيچ پروايى همواره آن جا كه منافع نارواى خـويـش را در خـطر ديده اند، پاىبر روى هر پيمان و عهدى نهاده اند. قرآن نيز به صراحت در مورد آنان مى فرمايد: (... فَقاتِلُوا اَئِمَّةَ الْكُفْرِ اِنَّهُمْ لااَيْمانَ لَهُمْ لَعَلَّهُمْ يَنْتَهُونَ)(توبه 12) ؛ پـس ، بـا پـيـشـوايـان كـفـر پيكار كنيد كه آنان هيچ پيمانى را پاس نمى دارند، باشد كه [از پيمان شكنى ]باز ايستند.

پـس از آن كـه مـسـلمـانان با امام على (ع) بيعت كردند و چنين بيعتى ـ صرف نظر از نصب الهى ـ پذيرش حكومت را بر آن امام معصوم واجب كرد، معاويه به جاى پايبندى به اين عهد الهى نخستين مـخـالفـت هـا و كـيـنـه هاى خويش را آشكار ساخت و زير بار خلافت امام نرفت ؛ چنان كه ناكثين و مارقين نيز از حزب اموى (قاسطين) پيروى كردند و پيمان بيعت را شكستند. همچنين معاويه پس از شـهادت امام على (ع)با مكر و حيله زمينه هاى صلح امام حسن (ع) را فراهم كرد و امام ناچار شد آن صـلح تحميلى را بپذيرد و پيمانى با معاويه امضا كند. او در نخستين فرصت ، به مركز حكومت و عراق سفر كرد و به منبر رفت و پس ‍ از بدگويى از امام على (ع)و پيروان آن حضرت ، به صـراحـت اعـلام كـرد كـه بـه هـيـچ يـك از مـواد پـيـمـان صـلح عمل نخواهد كرد و همه را زير پا خواهد گذاشت !(1)

در آن روزگار، خوى زشت و شيطانى پيمان شكنى به جامعه نيز راه يافته بود، چنان كه مردم كوفه پس از آن همه نامه و پيام به امام حسين (ع)نه تنها به پيمان خويش وفا نكردند، بلكه با دشمن نيز هم داستان شدند و سرهاى مقدّس شهيدان را براى اميرشان هديه بردند.

منبع: