بافت جمعيتي شهر يثرب (مدينه) از اين مردمان تشكيل مي ‏شد:

1. كشاورزان. اين گروه با كار و كوشش مي ‏توانستند زندگي خود و خانواده خود را تامين نمايند.

2. كاسبان جزء كه سرمايه كلان و يا جرأت و تجربه كافي نداشتند تا خود را به مخاطرات معامله ‏هاي بزرگ بيندازند.

 

بافت سياسي اين شهر عبارت بود از:

1. تيره‏ هاي گوناگوني كه هر چند پيوندهاي خوني و خويشاوندي با قبيله‏ هايي بزرگ برقرار ساخته بودند، پيوسته به جان يكديگر مي ‏افتادند و چون توازن نيرو بين آنان تا حدي محفوظ بود هميشه با هم در حال ستيز و كشتار بودند، بي ‏آنكه دسته ‏اي غالب و دسته ديگر مغلوب شود.

2. اقليت استثمارگري كه به ظاهر پيشه كشاورزي داشت، اما چنانكه شيوه آن قوم بود در سايه‏ زيركي و كارداني كليد اقتصاد شهر را به دست آورده بودند و پيوسته قبيله ‏هاي ضعيف را تهديد مي ‏كردند كه بزودي در سايه پيامبري كه خدا از اين ملت برمي ‏گزيند، حكومت شهر و رياست عرب را بدست خواهند گرفت. لازم به ذكر است همه اين افراد خود را به صورتي خاص مقهور سلطه مكه مي‏ ديدند.[1]

 

پي نوشت:-----------------------------

[1] . سيدجعفرشهيدي، قيام حسين (عليه السلام)، ص25.