در برخي كتب به نقل از پيامبر(ص) و حضرت علي (ع) نوع خاصي از نمازهاي مستحبي ذكر و گفته شده اين گونه نمازها جبران كننده تمامي نمازهاي قضاي انسان مي باشد و حتّي موجب ادا شدن نماز قضاي والدين نيز مي گردد. . آيا چنين چيزي صحت دارد؟

از نظر حكم شرعي و فتواي فقهاي اسلام نماز قضا تنها با خواندن و بجا آوردنش از ذمّه انسان ساقط مي گردد و هيچ راه و وسيله ديگري براي اسقاط اين تكليف وجود ندارد و روايات صحيح فراواني بر اين امر دلالت دارد.
اگر روايتي بر خلاف اين حكم مسلم و قطعي وجود داشته باشد در تعارض با اين روايات متعدد و صحيح است و در برابر آن ها نمي تواند ايستادگي كند و به اصطلاح علماي علم اصول ساقط مي گردد و قابل اعتنا و توجّه نيست كه در اين گونه موارد بايد روايت مخالف را كنار گذاشت و يا به گونه اي كه با اصول و ملاك هاي شناخته شده ديني هماهنگ باشد توجيه كرد.
بنابراين اگر روايت مذكور از نظر سند هم مشكلي نداشته باشد به دليل وجود روايات قطعي مبني بر قضا نمودن نماز فوت شده، قابل اعتنا نمي باشد و نماز مذكور جبران نمازهاي قضا شده را نمي كند.
البته بايد خاطر نشان نمود موارد فراموش شده و موارد احتمالي غير تكليف آور است. به طور مثال در اوايل سن بلوغ چه بسا برخي نمازها قضا شده باشد در اين صورت به مقداري كه يقين داريم قضا شده و يا احتمال جدّي مي دهيم كه قضا شده بايد جبران شود. امّا احتمالات ضعيف نيازي به قضا ندارد و با خواندن نمازهاي مستحبي خداوند با لطف و رحمت، كاستي هاي احتمالي را جبران مي كند.

پي نوشت :
كتاب پرسش ها و پاسخ هاي نماز، سيد حسن موسوي (مركز تخصصي نماز)