اينجانب مغازه ای را از مالک آن اجاره کردم بدون آن که مبلغی را در برابر سرقفلی آن بپردازم زيرا در آن زمان پرداخت سرقفلی در شهر ما متعارف نبود و الآن که موجر فوت کرده و مغازه، ملک يکی از فرزندانش شده، درخواست تخليه آن را دارد و از طرفی در خلال مدّت اجاره اقدام به انجام بعضی از کارها از قبيل کشيدن برق، تلفن و تعويض درب و نگهداری آن نموده ام و مردم بر اثر معامله با من در اين مکان به من بدهکار هستند، آيا بر من واجب است خواسته مالک فعلی را اجابت نموده و آن مکان را بدون آن که استحقاق چيزی را داشته باشم تخليه نموده و به او تحويل بدهم؟ و در صورتی که حقّی داشته باشم مقدار آن چه قدر است؟

جواب:

شما بعد از انقضاء مدّت اجاره قبلی حق نداريد بدون تجديد اجاره توسط مالک فعلی در آن تصرّف نماييد و از تسليم آن به او خودداری کنيد ولی لزوم پاسخ مثبت مالک فعلی به درخواست تجديد اجاره و يا جواز مطالبه تخليه محل و لزوم اجابت آن، تابع قوانين جاری يا شروط ضمن عقد است و امّا اين که هنگام تخليه در برابر سرقفلی چيزی را مطالبه کنيد، با اين فرض که در زمان انعقاد اجاره قبلی ثبوت حق سرقفلی برای مستأجر در آن منطقه متعارف نبوده و حق سرقفلی آن مکان هم از مالک به شما انتقال پيدا نکرده، بنا بر اين در مقابل تخليه محل و تسليم آن به مالک فعلی آن، حق نداريد نسبت به سرقفلی آن چيزی از مالک مطالبه کنيد مگر آن که قانون به شما اين اجازه را بدهد و امّا نسبت به کشيدن برق و تلفن و امور ديگری که با هزينه خود انجام داده ايد همه آن ها ملک شما هستند مگر آن چه را که عرف يا قانون جاری به طور مجانی و يا در صورت پرداخت هزينه های آن توسط مالک، تابع ملک بداند.

پی نوشت:     

آیت الله خامنه ای، اجوبة الاستفتائات، اجاره، احكام سرقفلي، س1673