اين مشكل به حديّ بود كه رفتار پيامبر(ص) را با منافقان كوردل را كه در چهره اسلام ظاهر مى شدند پيچيده و مشكل مى ساخت; تا آن جا كه در حديث معروفى از پيغمبر اكرم(صلى الله عليه وآله وسلم) مى خوانيم كه فرمود: «لَوْلا اَنّى اَكْرَهُ اَنْ يُقالَ اِنَّ مَحَمَّداً(صلى الله عليه وآله وسلم) اِسْتَعانَ بِقَوْم حَتّى اِذا ظَفَرَ بِعَدُوِّهِ قَتَلَهُمْ لَضَرَبْتُ اَعْناقَ قَوْم كَثير»; (اگر نه به خاطر اين بود كه من خوش ندارم افرادى بگويند: محمد(صلى الله عليه وآله وسلم) از گروهى كمك گرفت و پس از پيروزى بر دشمنان، ياران خود را كشت (اگر چنين نبود) من گردن گروه زيادى را مى زدم).(1)

آرى! گروهى از منافقين بودند كه در صفوف مسلمين خود را پنهان مى كردند و حتّى در ميدانهاى جنگ همگام با مسلمانان شركت مى كردند، و برخورد شديد با آنها يا (قتل آن ها)، اين توهّم را براى بعضى از ناآگاهان ايجاد مى كرد كه اسلام حافظ خون مسلمين نيست! و به همين دليل به خاطر نداريم كه پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم) دستور قتل منافقى را در تمام دوران زندگيش داده باشد.

ولى اين امر مانع از آن نبود كه پيامبر(صلى الله عليه وآله وسلم) و از آن بالاتر قرآن مجيد در مورد آنها به طور عام و احياناً به طور خاص افشاگرى كند تا مردم مراقب آنها باشند و برخورد تند و شديد امام علي(ع) با اشعث بن قيس منافقِ معروف ـ كه در خطبه 19 نهج البلاغه آمده است ـ به جهت همين افشاگري و بيداري افكار عمومي جامعه بوده است.

منبع:

(1) . وسائل الشيعه، ابواب حدّ المرتد، باب 5، ح 3.

پيام امام علي(ع)، آيت الله مكارم شيرازي،جلد1، ص653.