زن شوهر دارى كه تمام مخارج او بر عهده شوهرش مى‏ باشد، در حال حيات شوهر، اين زن مقدارى مال و زمين مزروعى را به ارث مى‏ برد كه در هر مقطع از زمان با در نظر گرفتن قيمت آن زمين، شرائط استطاعت برايش كافى بوده، ولى زن موصوفه، جاهل به حكم بوده و از مسأله استطاعت غفلت‏ داشته و مدت چند سال زمين را شوهرش زراعت مى‏ نموده و بعد از آن زمين را به دو دخترش هبه نموده و در حين هبه با داماد بزرگش شرط كرده كه او را به زيارت كربلا ببرد و قبل از تحقق شرط، آن زن وفات كرده و داماد بزرگش را ناظر، و پسر خود را وصى قرار داده وصيّت براى حج نيابتى هم نكرده- با اين تفصيلات- آيا زن مذكور از نظر شرعى مستطيعه بوده است يا خير؟ و بر فرض استطاعت، هبه زمين موروثى صحيح است يا خير؟ و بر فرض استقرار وجوب حج، و عدم صحت هبه زمين، آيا بعد از وفاتش نائب حجّ بلدى براى او بگيرند يا ميقاتى؟ و ثانيا زمين مال كسى است كه اجرت نائب را مى‏ دهد و يا اين كه زمين مال همه ورثه و اجرت نائب بر عهده همه آنهاست؟‏
در فرض سؤال، حجّ بر ذمّه مشار اليها مستقر است و اگر تركه‏ اى از خود باقى گذاشته، واجب است براى او حجّ ميقاتى بدهند و در هر صورت هبه صحيح است و چيزى از اين بابت بر موهوب لها نيست.
پي نوشت:
امام خمينى(ره)، استفتائات، ج‌1، احكام حج، شرائط وجوب، س 22