عملكرد سپاه كوفه در حادثه كربلا با اصحاب و اهل بيت امام حسين عليه السّلام ، از اصول و قواعد جنگى تجاوز كرد. نمونه هايى از اين نقضها از اين قرار است :
1 حمله عمومى به يك نفر: بر خلاف مقررّات نبردهاى تن به تن و رفتن يك هماورد به ميدان يك مبارز، در كربلا گاهى دسته جمعى به يكى از ياران حسين عليه السّلام حمله مى شد، مثل عابس [عابس بن شبيب الشّاكري] كه بر او تاختند يا دستور سنگباران او صادر شد.
2 تعرّض مسلّحانه به زن و كودك : زنان و كودكان در جنگها مصونيّت دارند، ولى در كربلا، به دستور شمر، خيمه ها را بر سر زنان و كودكان بى پناه سوزاندند و به خيمه نشينان بى دفاع تاختند و آنان را آواره صحرا كردند.
3 اسير گرفتن زن مسلمان : زن مسلمان را نمى توان اسير گرفت . على عليه السّلام هم در جنگ صفّين اسير نگرفت ، امّا سپاه يزيد، بازماندگان اصحاب و اهل بيت امام حسين عليه السّلام را (زينب ، امّ كلثوم ، سكينه و...) به اسارت گرفته به كوفه و شام بردند. در دربار شام هم يكى از شاميان از يزيد مى خواست كه فاطمه ، دختر سيدالشهدا را بعنوان كنيز به او ببخشد، كه مورد اعتراض زينب قرار گرفت .
4 غارت : پس از شهادت امام ، به خيمه ها تاختند و هر چه يافتند به غنيمت و غارت گرفتند، حتى روپوش زنان و جامه سيدالشهدا و گوشواره دختركان را. اينها همه افزون بر اصل ماجرا و كشتن فرزند پيامبر و منادى حق و عدالت بود،كه آن نه تنها نقض مقرّرات جنگ ، بلكه نقض اسلام و قرآن بود. به همين جهت ، اين ننگ و نفرت و نفرين از آل اميّه و يزيديان ، تا قيامت بر آن سنگدلان ماند. آنچه از كوفيان و يزيديان در اين حادثه ديده شد، همه تخطّى از اصول انسانى و اسلامى بود، برخى هم بى سابقه و شگفت بود و براى ارعاب ديگران به آن گونه سركوب شديد پرداختند و مخالفان را گردن زدند و شهدا را لگدكوب سم اسبان ساختند. عبداللّه بن بقطر را در كوفه ، از بالاى قصر پايين انداختند و هنوز رمقى در بدن داشت كه سرش را بريدند. قيس بن مسهّر را از بالاى دارالا ماره به پايين انداختند و متلاشى شد و جان داد. مسلم بن عقيل رانيز بالاى قصر برده ، گردن زدند، سپس بدن او را پايين انداختند. هانى بن عروه را نيز دست بسته در بازار گردن زدند، سپس پاهايش را بسته و پيكرش ‍ را در بازار كشيدند. نيز آوردن انبوه آن سپاه عظيم براى كشتن جمعى محدود، استفاده از شيوه آب بستن به روى سپاه و تشنه نگهداشتن آنان ، سرهاى شخصيتهاى بارز را از تن جدا كردن و شهر به شهر گرداندن ، همه از شيوه هاى زشتى بود كه در حادثه كربلا انجام گرفت و مقررات جنگى و اصول اخلاقى و انسانى نقض شد.

منبع:

فرهنگ عاشورا/جواد محدثي/واژه:نقض مقررات جنگي