مورّخان و نسب شناسان سنّ علي اكبر را هنگام شهادت گوناگون نوشته‎اند. برخي، تولد او را در دوران خلافت عثمان (25 تا 35 ق) دانسته‌اند.[1] ابن‌اعثم، خوارزمي و ابن‌شهرآشوب ، او را هنگام شهادت، 18 ساله[2] و شيخ مفيد (بنا به برخي از نسخه‌هاي «الارشاد») و نيز طبرسي او را 19 ساله (تسع عشره)[3] دانسته‎اند. ابن‌نما، سن او را بيش از 10 سال نوشته[4] و ابن‌شهرآشوب ، قول ديگري را مبني بر 25 ساله بودن علي اكبر نقل كرده است.[5] ابن‌فندق آن حضرت را 23 ساله دانسته است.[6]
اما نويسندگان معاصر با توجه به اختلاف گزارش‎هاي متون اوليه تاريخي، سن حضرت علي اكبر را 17[7]، 18[8]، 19[9]، 25[10] و 27[11] سال نوشته‎اند.
ابوالفرج اصفهاني و ابن‌ادريس حلّي، تولّد او را در عهد عثمان دانسته‎اند.[12] بنابراين اگر حتي تولّد علي اكبر را در آخرين سال عُمر عثمان يعني سال 35 هم بدانيم، مؤيد اقوال 25 و 27 ساله بودن است.
از طرفي بر اساس شواهد موجود در منابع كهن تاريخي علي اكبر† بزرگتر از امام سجاد† بوده است، در اين صورت تمام گزارش‌هايي كه سن علي اكبر† را در هنگام شهادتش كمتر از سن امام سجاد† ذكر كرده‌اند مخدوش خواهد شد؛ زيرا امام سجاد†، طبق گزارش‎هاي معتبر، در سال سي و هشت هجري متولد شد و در هنگام شهادت پدر بزرگوارش در كربلا، 23 ساله بوده ‌است.[13] بنابراين علي اكبر† در هنگام شهادت بايد بيش از 23 سال داشته باشد، كه در اين صورت قول به 25 و يا 27 ساله بودن آن حضرت به واقعيت نزديكتر خواهد بود.

پي نوشت:‌--------------------------------
[1] . ابوالفرج اصفهاني، مقاتل‌الطالبين، ص81؛ ابوجعفر محمدبن‌منصور حلي، السرائر، ج1، ص655.
[2]. ابن‌اعثم كوفي، الفتوح، ج5، ص114؛ ابن‌شهرآشوب، مناقب آل‌ابي‎طالب، ج4، ص 118.
[3]. شيخ مفيد، الإرشاد، بيروت، مؤسسه‌‌الاعلمي للمطبوعات، 1399ق، سوم، ص 238 و: تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامي، 1378، ج2، ص 157؛ و تهران، دارالكتب الاسلاميه، 1377ش، ص222؛ طبرسي، اعلام الوَريٰ باعلام الهُديٰ، ص242؛ اما بنا به نسخه‎ هر دو كتاب با تحقيق مؤسسة‌ال‌البيت، به جاي تعبير «تسع عشرة»، تعبير «بِضع عشرة» آمده است، كه با توجه به معناي «بِضع» كه بر عدد سه تا نُه اطلاق مي‎شود، لزوما 19 سال نيست، بلكه 13 تا 19 ساله مي‎تواند باشد.
[4]. ابن‌نما حلي، مثير الاحزان، ص68.
[5]. مناقب آل‌ابي‌طالب، ج4، ص 118.
[6]. ابن‌فندق، لباب الانساب، ج1، ص397.
[7]. فاضل دربندي، اكسير العبادات في اسرار الشهادات، ج2، ص 665؛ سيد محسن امين، اعيان الشيعة، ج1، ص607.
[8]. سيد محسن امين، پيشين، ج1، ص607.
[9]. سيد محسن امين، همان.
[10]. سيد محسن امين، همان.
[11]. عبدالرزاق مقرّم، مقتل‌الحسين†، ص255.
[12]. ابوالفرج اصفهاني، مقاتل‌الطالبيين، ص81؛ ابوجعفر محمد‌بن‌منصور حلي، السرائر، ج1، ص655.
[13]. ابن‌سعد، الطبقات الكبري، ج5، ص 212؛ ابونصر بخاري، سرّ السلسلة العلوية، ص 31؛ قاضي نعمان مغربي، شرح الاخبار، ج3، ص 154، 196 و 266.