در پاسخ به اين پرسش بايد گفت: هيچ گونه حديثي مبني بر اينكه داماد حضرت زهرا ـ سلام الله عليها ـ بودن، را افتخار بداند در منابع روايي مشاهده نشده است. امّا آيه اي از قرآن كريم وجود دارد كه بي ارتباط با موضوع نيست. لازم و مناسب است كه مقداري شرح و توضيح داده شود: «فَإِذَا نُفِخَ فِي الصُّورِ فَلَا أَنسَابَ بَيْنَهُمْ يَوْمَئِذٍ وَلَا يَتَسَاءلُونَ؛هنگامي كه در صور دميده مي شود هيچ گونه نسبي ميان آنها نخواهد بود، و از يكديگر تقاضاي كمك نمي كنند (چون كاري از كسي ساخته نيست) ».[1] در جمله «فلا أنساب بينهم» آثار انساب را با نفي اصل آن نفي كرده، نه اينكه واقعا در آن روز انساب نباشند (زيرا انساب چيزي نيست كه به كلي از بين برود)، بلكه مراد اين است كه در آن روز انساب خاصيتي ندارد، چون در دنيا كه انساب محفوظ و معتبر است، به خاطر حوايج دنيوي است و زندگي اجتماعي دنيا است كه انسان را ناگزير مي سازد تا خانواده اجتماعي تأسيس كند. ولي در روز قيامت كه ظرف پاداش عمل است، ديگر نه فعلي هست، نه التزام به فعلي و در آن ظرف همه اسباب كه يكي از آنها انساب است از كار مي افتد و ديگر انساب اثر و خاصيتي ندارد.

«و لا يتساء لون» در اين جمله روشن ترين آثار انساب را يادآور شده، و آن احوال پرسي ميان دو نفر است كه با هم نسبت دارند، چون در دنيا به خاطر احتياجي كه جلب منافع و رفع مضار به يكديگر داشتند، وقتي به هم مي رسيدند احوال يكديگر را مي پرسيدند ولي امروز كه روز قيامت است ديگر كسي احوال كسي را نمي پرسد.[2]
اين از لحاظ آيه شريفه قرآن و امّا از لحاظ حديث و روايت: در مناقب در حديث طاووس از حضرت زين العابدين امام سجاد ـ عليه السلام ـ روايت كرده كه فرمودند: خداوند بهشت را خلق كرده براي هر كسي كه اطاعتش كند و احساس نمايد، هر چند عبد حبشي باشد، و آتش را خلق كرده براي هر كسي كه نافرمانيش كند، هر چند قرشي زاده باشد، مگر نشنيدي كلام خدا را كه مي فرمايد: «فَإِذَا نُفِخَ فِي الصُّورِ فَلَا أَنسَابَ بَيْنَهُمْ يَوْمَئِذٍ وَلَا يَتَسَاءلُونَ» به خدا سوگند فردا قيامت هيچ چيز به دردت نمي خورد مگر عمل صالحي كه خودت از پيش فرستاده باشي.[3]
در حديثي هم مي خوانيم: «ان امير المؤمنين و الأئمه من ذريته هم الموازين؛ امير مؤمنان علي و امامان ـ عليهم السلام ـ از دودمان او ميزان هاي سنجش اعمالند». بنابراين انسان ها و اعمالشان را با پيامبر بزرگ و اوصياي آنها مقايسه مي كنند و در اين مقايسه روشن مي شود كه تا چه اندازه با آنها شباهت دارند. از همين طريق افراد و اعمال وزين از بي ارزش و پر مايه ها از بي مايه ها، تشخيص داده مي شوند.[4]
مفاهيمي كه در اين جهان در محدوده زندگي مادي انسان ها حكم فرماست غالبا در جهان ديگر دگرگون مي شود، از جمله مسأله ارتباطات قبيله اي و فاميلي است كه در زندگي اين دنيا غالبا كارگشا است امّا با توجه به اينكه ارزش هاي زندگي در جهان ديگر هماهنگ با ايمان و عمل صالح است، مسأله انتساب به فلان شخص يا طايفه و قبيله جايي نمي تواند داشته باشد.
حتي اگر اين نسب به شخص پيامبر اكرم برسد، به همين دليل در تاريخ زندگي پيامبر اكرم و امامان بزرگوار مي خوانيم كه بعضي از نزديك ترين افراد بني هاشم را به خاطر عدم ايمان يا انحراف از خط اصيل اسلام رسما طرد كردند و از آنها تنفر و بيزاري جستند.[5]
لذا نتيجه مي گيريم كه صرف داماد حضرت زهرا بودن منهاي تقوا، فضيلت و برتري نيست، بلكه تنها سبب برتري فضيلت، ايمان و عمل صالح و تقواي الهي است چنانكه در تاريخ هم مي خوانيم كه همسر لوط و همسر و پسر نوح پيامبر به علت اينكه خود گناهكار و كافر بودند اين انتسابشان باعث نجاتشان نگرديد. البته آنچه گفته شد منافات با احترام خاص سادات و فرزندان باتقواي پيامبر اكرم ندارد كه اين احترام خود احترامي است به شخص پيامبر اكرم و اسلام و رواياتي كه در فضيلت و مقام آنها وارد شده نيز ظاهرا ناظر به همين معني است.[6]كما اين كه وصلت و انتساب با خاندان شريف پيامبر و محرم شدن با حضرت زهرا (س) نيز به جاي خود موجب افتخار است.

معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1ـ راهنماي حقيقت (پرسش و پاسخ پيرامون عقايد شيعه)؛ جعفر سبحاني.
2ـ شيعه شناسي و پاسخ به شبهات، علي اصغر رضواني، جلد دوم.

پاورقي ها:
[1]. مؤمنون / 101.
[2]. طباطبائي، سيد محمد حسين، تفسير الميزان، ترجمه سيد محمد باقر موسوي همداني، قم، دفتر انتشارات اسلامي جامعه مدرسين حوزه علميه قم، ج15، ص108.
[3]. همان.
[4]. مكارم شيرازي، ناصر، تفسير نمونه، قم، دارالكتب الاسلاميه، ج14، ص328.
[5]. همان، ص330.
[6]. همان، ص332.

 مركز مطالعات و پاسخ گويي به شبهات، حوزه علميه قم