اگر نماز پس از معراج واجب شد، پس ماجراي نماز جماعت پيامبر(ص)، قبل از معراج چيست؟

بر اساس آن چه كه در منابع روايي شيعه از امام صادق عليه السّلام نقل گرديده اوّلين نماز جماعت توسط پيامبر خدا (صلّي الله عليه و آله) و اميرالمؤمنين عليه السّلام و جعفر طيار برگزار گرديد.
امام صادق (عليه السّلام) داستان برگزاري اوّلين نماز جماعت را اين چنين نقل فرموده اند:
اوّل نماز جماعتى كه رسول خدا خواند تنها اميرالمؤمنين با ايشان بود. ابوطالب به آن ها گذشت، درحاليكه جعفر همراهش بود به او گفت : پسر جانم به پهلوى عموزاده ات وصل شو، چون رسول خدا احساس كرد كه او به نماز ايستاد پيش ايستاد. از آن رو ابوطالب شاد برگشت و مي گفت:
على و جعفرم پشت و پناهند، بگاه سختى و هنگام شدت
نسازم من پيمبر خوار و بيكس، نه فرزندم كه باشد مرد همت
شما دست از محمّد بر نداريد، ز باب و مام باشد بن عموتان [1]
آن اوّلين جماعت بود كه در آن روز اقامه شد [2]. و پس از اين دو، زيد بن حارثه و خديجه كبري به آن ها ملحق شدند.[3]
امّا در توضيح اين كه اين نمازها قبل از معراج و واجب شدن نماز بوده، خاطر نشان مي كنيم كه هرچند نماز پس از معراج بر مسلمانان واجب گرديد امّا قبل از معراج اين عمل براي پيامبر اسلام واجب و بر ديگر مسلمانان نيز مستحب مؤكّد بود.[4] لذا هيچ جاي منافاتي ندارد كه شخصيت هاي بزرگواري هم چون علي عليه السّلام و جعفر طيار و حضرت خديجه عليها السّلام به اين مساله پايبند بوده و براي نماز خود به پيامبر اقتدا نمايند.
پي نوشت :
[1] - شعر عربي كه ابوطالب گفته اند و در متن روايت آمده اين ابيات مي باشد :
إِنَّ عَلِيّاً وَ جَعْفَراً ثِقَتِي عِنْدَ مُلِمِّ الزَّمَانِ وَ الْكَرْبِ
وَ اللَّهِ لَا أَخْذُلُ النَّبِيَّ وَ لَا يَخْذُلُهُ مِنْ بَنِيَّ ذُو حَسَبٍ
لَا تَخْذُلَا وَ انْصُرَا ابْنَ عَمِّكُمَا أَخِي لِأُمِّي مِنْ بَيْنِهِمْ وَ أَبِي
[2] - شيخ صدوق، أمالي الصدوق، ص 508، المجلس السادس و السبعون
[3] - نجفى خمينى محمّد جواد، تفسير آسان، تهران، انتشارات اسلاميه، 1398 ق، اول، ج9، ص 97
[4] - طباطبايى سيد محمّد حسين، تفسير الميزان، موسوى همدانى سيد محمّد باقر، قم، دفتر انتشارات اسلامى جامعه ى مدرسين حوزه علميّه قم، 1374 ش، پنجم، ج13، ص 35؛ نماز در قرآن و حديث، محمّدي ري شهري، آذرماه 1375؛ نجفى خمينى محمّد جواد، تفسير آسان، تهران، انتشارات اسلاميّه، 1398 ق، اوّل، ج1، ص 28
كتاب پرسش ها و پاسخ هاي نماز، سيد حسن موسوي (مركز تخصصي نماز)