درباره آمار ارائه شده بايد گفت: چنين آماري صحت ندارد. اين آمار برگرفته از كتابي است به نام «نور العين في مشهد الحسين عليه‌السلام» كه منسوب به ابراهيم ‌بن‌ محمد‌ بن ‌ابراهيم ‌بن ‌مَهْران شافعي اشعري، معروف به ابواسحاق اسفرايني (417 يا 418ق) است. اين اثر بدون فصل‌بندي و عنوان‌بندي است. نويسنده براي گزارش‎هاي خود سند ارائه نكرده و تنها هر گزارش را با تعبير «قال الرّاوي» آغاز كرده است. ازاين‎رو سبك نگارشي آن شبيه داستان و عامه‌پسند است. برخي از محققان بر اين باورند كه كتاب يادشده، ساختگي و منسوب به اسفرايني است؛ چراكه اسلوب نگارش آن با نوشته‎هاي قرن چهارم، سازگاري ندارد.[1]
اما دربارة اعتبار و ارزش گزارش‎هاي اين كتاب، بايد گفت: بسياري از گزارش‎ها و مطالب آن ضعيف، جعلي و سخيف است و نزد محققان، هيچ اعتباري ندارد؛ چنان‌كه شهيد قاضي طباطبايي اين كتاب را «از كتب بسيار ضعيف و غيرقابل اعتماد»[2] و «مجعول و ضعيف و مجهول المؤلف»[3] دانسته و بر اين باور است كه «مقتل اسفرايني پر از جعليات و نقليات قصه‌سرايان است».[4]
نكتة آخر آنكه اگر نويسنده اين كتاب را اسفرايني بدانيم، بايد دانست كه او يك سنّي اشعري‌مسلك، و به اعتقاد صاحب‌بن‌عَبّاد، يك «آتش سوزنده» بوده است.[5] ازاين‎رو نمي‎توان به مطالب اين كتاب اعتماد كرد.
كشته شدن 1100 نفر از سپاه 1800 نفري ابن‌زياد توسط مسلم در درگيري كوفه پيش از دستگيري مسلم؛[6] در اين كتاب آمده است

پي نوشت: ---------------------
[1]. سيدعبدالعزيز طباطبايي، اهل ‌البيت في المكتبة العربية، ص655، ش839.
[2]. قاضي طباطبايي، تحقيق دربارة اول اربعين حضرت سيدالشهدا، ص60.
[3]. همان، ص221.
[4]. همان، ص640.
[5]. ابن‌عساكر، تَبيينُ كذْبِ الْمُفْتَري، تحقيق احمد حجازي السقاء، ص241؛ عبدالوهّاب‌بن‌علي سُبكي، طبقات الشافعيّة الكبري، تحقيق عبدالفتاح محمد حلو و محمود محمد طناحي، ج4، ص257؛ ذهبي، سِيَرُ أعْلام النُّبَلاء، تحقيق مصطفي عبدالقادر عطا، ج11، ص186.
[6]. ر.ك: ابواسحاق اسفرايني،‌ نور العين في مشهد الحسين†، ص 37ـ40.