بشر قبل از ارسال رسولان داراى حجت و استدلال عقلي است و از ادّله عقيله ‏اى برخوردار است كه مي تواند او را به شناخت‏ پروردگار نائل سازد. پس چرا از برخي آيات از قبيل  «... لِئَلَّا يَكُونَ لِلنَّاسِ عَلَى اللَّهِ حُجَّةٌ بَعْدَ الرُّسُل‏...»؛ «تا براي مردم پس از آن پيامبران، براي خدا حجتي باقي نماند»[1] بيان مي كنند كه با ارسال پيامبران حجت و استدلال پايان مي يابد و بهانه اي براي بشر باقي نمي ماند؟ 

در پاسخ مي توان گفت در حقيقت رسولان و كتب آسماني، انسان را از خواب غفلت بيدار مى ‏كنند و او را به دقت و انديشه در ادّله عقلى وا مى‏ دارند و اجمال دنيا و احوال تكليفى را كه عقل نمى ‏تواند نسبت به آنها شناخت پيدا كند تفصيل مى‏ دهند. پس ارسال ايشان، در بخشي غبارهاي عقل را مي زدايد و همچنين جزئياتي را كه عقل از دستيابي به آن عاجز است مبين مي سازد.

و همه اينها در وراي عقل بشر، الزام آور است تا در نهايت نگويند « لَوْ لا أَرْسَلْتَ إِلَيْنا رَسُولًا» [2] اگر رسولي به سمت ما مي فرستادي از خواب غفلت و پيروى از سنت‏ هاى باطل بيدار مي شديم و به آنچه كه شناخت آن لازم است راه مي يافتيم.

پي نوشت:

[1] نساء/165.

[2] طه /134.