روايتى از«ابن عباس» نقل شده و در آن اشاره دارد كه پيامبر اكرم(صلّى الله عليه وآله وسلم) قبل از مهاجرتشان به مدينه به اقامه نماز جمعه مأمور شدند، ولى به سبب شرايط سختى كه از طرف كفّار به ايشان تحميل مى‌شد، نمى توانستند مردم را براى نماز سياسى عبادى جمعه حاضر نمايند. لذا دستور فرمودند اين نماز در مدينه اقامه شود؛ از همين رو به يكى از اصحاب خود در مدينه به نام «مصعب بن عمير» نامه نوشتند كه نماز جمعه را در آن جا به جاى آورد.[1]
امّا اوّلين جمعه‏ اى كه خود رسول خدا (ص) با اصحابش تشكيل دادند، هنگامى بود كه به مدينه هجرت كردند. آن حضرت پس از چهار روز اقامت در"قبا" و بنا نهادن مسجد قبا، روز جمعه به سوى مدينه حركت كرده[2] و به هنگام نماز جمعه به محله "بنى سالم" رسيد، و مراسم نماز جمعه را در آن جا برپا داشتند، و اين اوّلين جمعه‏ اى بود كه رسول خدا (ص) در اسلام بجا آورد، خطبه‏ اى هم در اين نماز جمعه خواند كه اوّلين خطبه حضرت در مدينه بود.[3]

[*تصوير فوق مربوط به مسجد الجمعه يا مسجد بنو سالم است كه نخستين نماز جمعه پيامبر(ص) در آنجا اقامه شد.]

پي نوشت :
[1] - سيوطى جلال الدّين‏، الدر المنثور فى تفسير المأثور، قم‏، كتابخانه آية الله مرعشى نجفى‏، 1404 ق،ج‏6، ص 218
[2] - فاصله ميان قبا و مدينه بسيار كم است و امروز قبا يكى از محله‏ هاى داخل مدينه است .
[3] - مكارم شيرازى ناصر، تفسير نمونه‏، تهران، دار الكتب الإسلامية، 1374 ش‏، اوّل‏، ج‏24، ص 130
كتاب پرسش ها و پاسخ هاي نماز، سيد حسن موسوي (مركز تخصصي نماز)