کسى که اطمينان دارد به اين که چيزى از درآمد سالانه اش تا پايان سال باقى نمى ماند، بلکه تمامى درآمد و منفعت او در خلال سال خرج هزينه هاى زندگى او مى شود، آيا واجب است براى خود سال خمسى تعيين کند؟ کسى که بر اثر اطمينان به اين که چيزى از درآمدش زياد نمى آيد، سال خمسى تعيين نکرده، چه حکمى دارد؟

جواب:

ابتداى سال خمسى با تعيين از جانب مکلّف مشخص نمى شود، بلکه يک امر واقعى است که براى کسى که شغل او کاسبى است با شروع کاسبى و براى کشاورز با رسيدن وقت برداشتِ محصول و براى کارگر و کارمند با دستيابى به اولين درآمد، آغاز مى شود. حساب سر سال خمسى و محاسبه درآمد سالانه واجب مستقلى نيست، بلکه راهى براى شناخت مقدار خمس است و وقتى محاسبه واجب مى شود که بداند خمسى به او تعلّق گرفته، ولى مقدار آن را نمى داند و اگر از منفعت کسب چيزى نزد او نماند و همه آن در مؤونه زندگى مصرف شود، خمس هيچ کدام از آن ها بر او واجب نيست.

پی نوشت:

آیت الله خامنه ای، اجوبة الاستفتائات، احکام خمس، تعيين سال مالى‏‏‏، س994