در اين باره اشاره به چند نكته شايان توجه است؛
1. بديهي است در اسلام كيفيت، بيش تر از كميت و باطن، بيش تر از ظاهر!! مورد توجه و تاكيد قرار گرفته است.
2. تاثيرگذاري متقابل ظاهر و باطن قابل انكار نيست چنان كه آراستگي چهره و لباس در نشاط و شادابي روحيه مؤثر و آلودگي لباس و بدن در تنفر دروني انسان مؤثر است. هم چنين پريشان حالي عدم رسيدگي به آرامش را به دنبال دارد و نشاط و سرحالي توجه به آراستگي و خودآرايي را در پي دارد.
3. مهم تر از دو نكته پيش گفته آن است كه حفظ ظاهر در حفاظت باطن تأثير بسزايي دارد. چنان كه به طور طبيعي پوست ميوه ها در سالم نگه داشتن خود ميوه و جلوگيري از نفوذ گرد و خاك ... به ميوه جلوگيري مي كند. به طور مثال اگر پوست موز كنده شود نگهداري آن مشكل است و اگر پوست نازك خرماي رطب برداشته شود به سرعت بخش اصلي خرما ترشيده و غير قابل استفاده مي شود.
همين رابطه در ظاهر و باطن عبادات وجود دارد اگر چه ظاهر شريعت، همانند پوسته است و آنچه مهم است باطن و حقيقت و پاكي قلب است؛ اما اگر ظاهر رعايت نشود چه بسا باطن به سرعت دچار آسيب شود.
البته چه بسا هر نمازخواني پاكي قلب ممتاز نداشته باشد. اما كسي كه داراي قلب پاك است اگر نماز را كنار بگذارد رفته رفته زنگار بر دل او مي نشيند. اتفاقا مهم ترين نقش نماز حفظ پاكي دل و جلوگيري از كدورت قلب است همانگونه كه خداوند متعال فرموده است:«أَقِمِ الصَّلاةَ إِنَّ الصَّلاةَ تَنْهي ‏ عَنِ الْفَحْشاءِ وَ الْمُنْكَر» [1]؛« نماز را برپا دار، كه نماز(انسان را) از زشتي ها و گناه باز مي ‏دارد» لذا كسي كه نماز نمي خواند قطعا در برابر گناهان ايمني نداشته و دل او با گناه آلوده شده است و بهترين دليل آن نيز آن است كه به بزرگ ترين دستور پروردگارش پشت كرده و نماز نمي خواند.
نكته پاياني اين كه چه كساني از پيامبر ( صل الله عليه و آله ) و امامان ( عليهم السلام) دلشان پاك تر است؟!
در حالي كه اين بزرگان بيش از ديگران به نماز همت داشتند بنابراين كساني كه به طور واقعي خواهان قلب پاك و پاكي در زندگي هستند از بهترين كارها« نماز» است.

پي نوشت :
[1] - عنكبوت (29)، آيه 45
بر گرفته از كتاب پرسش ها و پاسخ هاي نماز، سيد حسن موسوي (مركز تخصصي نماز)