سوره هود، آيه7: («... وَكانَ عَرشُهُ عَلَى الْماء ...»).

آب مفهومى جامع است و مصاديق بسيار دارد. علم هم يكى از مصاديق آب است. علم در حقيقت آب زندگانى است و عالم براى هميشه زنده است: «اَلعُلماءُ باقُونَ كَما بَقِىَ الدَّهْر»[1] منظور از اين علم، علم تدبير و فرمانروايى است. در آيه اى كه فرمود: («وَكانَ عَرشُهُ عَلَى الْماء»)[2] يا («ثُمَّ استَوى عَلَى الْعَرش»)[3] آب زندگانى و آب حيات كه علم و قدرت الهي است، زير بناى تمام مسائل عالم است نه آب ظاهرى؛ زيرا آب ظاهرى مانند خاك و هوا بعدا پديد آمده است. آب ظاهرى حقيقتى دارد كه عرش بر آن استوار است؛ چنان كه آتش و هوا و خاك هم روى آب است. بنابراين، آبى كه عرش بر آن استوار است شىءِ مادى نيست و مى تواند يك حقيقت معنوى باشد.

پي نوشت:

1. يَا كُمَيْلُ هَلَكَ خُزَّانُ الْأَمْوَالِ وَ هُمْ أَحْيَاءٌ وَ الْعُلَمَاءُ بَاقُونَ مَا بَقِيَ الدَّهْرُ أَعْيَانُهُمْ مَفْقُودَةٌ وَ أَمْثَالُهُمْ فِي الْقُلُوبِ مَوْجُودَةٌ؛ بحارالأنوار، ج 1، ص 187.
2. سوره هود، آيه 7.
3. سوره اعراف، آيه 54.

پرسش ها و پاسخ ها، س6.